In Nederland hangt het rijbewijs niet af van de leeftijd, maar van de fysieke en cognitieve toestand van elke persoon. Het is waar dat bijvoorbeeld vanaf 65 jaar de regels voor het verlengen van het rijbewijs strenger worden, maar de realiteit is dat iemand van 80 of 90 jaar kan blijven rijden, mits hij of zij de relevante tests doorstaat. Afgezien van de officiële examens, moeten de bestuurders zelf hun situatie beoordelen en beslissen of het tijd is om te stoppen met autorijden.
Het is duidelijk dat mobiliteit en het vermogen om zich zelfstandig te verplaatsen van fundamenteel belang zijn. Maar aan de andere kant is het belangrijk om rekening te houden met het feit dat wanneer iemand de nodige vaardigheden om te rijden verliest, achter het stuur zitten gevaarlijk kan zijn. Net zoals de DGT mensen met bepaalde ziekten verbiedt om te rijden omdat ze onverenigbaar zijn, zijn er signalen die vaak voorkomen bij oudere bestuurders en die erop wijzen dat het tijd is om te stoppen met autorijden.
Wanneer moet u stoppen met autorijden
Het belangrijkste is de beoordeling van deskundigen en naasten, maar toch zijn er enkele signalen die een oudere bestuurder kan waarnemen en die hem kunnen helpen om de stap te zetten om te stoppen met autorijden. Een van de meest voor de hand liggende signalen is het verlies van reflexen, aangezien er verkeerssituaties zijn die een snelle reactiesnelheid vereisen. In dezelfde lijn kan iemand met een verminderd gezichtsvermogen de verkeersborden niet goed zien, hoewel dit in sommige gevallen met een bril kan worden verholpen.
Een ander symptoom is stress achter het stuur. Vooral wanneer iemand die nooit problemen heeft gehad, nerveus begint te worden bij het uitvoeren van gebruikelijke manoeuvres, zoals het nemen van een rotonde of het parkeren. Ook als u achter het stuur stemmingswisselingen ervaart, is dat een alarmsignaal. Als u daarentegen plotseling meer afgeleid bent, is het raadzaam om na te gaan of dit eenmalig is of iets algemeners.
Wat betreft de tastbare symptomen zijn de meest voor de hand liggende een toename van verkeersboetes en schrikmomenten op de weg. Als gevaarlijke situaties zich vaker dan normaal voordoen, is het waarschijnlijk dat de bestuurder een deel van zijn concentratievermogen, snelheid van handelen of iets dergelijks heeft verloren.
Advies van de DGT
De DGT heeft op haar website verschillende tips voor seniorbestuurders gepubliceerd om risico’s te voorkomen. De eerste tip is om alle noodzakelijke psychofysische onderzoeken te ondergaan en de aanbevelingen van artsen op te volgen. Ten tweede raadt de verkeersinstantie aan om zoveel mogelijk met iemand mee te rijden en de auto niet te gebruiken tijdens de spits of bij slechte weersomstandigheden. Ze wijst ook op het belang van bewustzijn van de effecten van voorgeschreven medicijnen.
Wat het rijden betreft, adviseert de DGT om “voorzichtig kruispunten te naderen, eraan te wennen om twee keer naar beide kanten van de weg te kijken voordat u verder rijdt en extra voorzichtig te zijn bij het afslaan”. Ten slotte nodigt zij oudere weggebruikers uit om waar mogelijk gebruik te maken van het openbaar vervoer.