Een biljet van 20 euro is niets waard in vergelijking met een bankapp… totdat de app uitvalt. Dit is de paradox die de Europese Centrale Bank (ECB) erkent: in een digitale wereld moet een deel analoog blijven. En deze terugkeer van contant geld via een achterdeurtje zegt veel over onze kwetsbaarheid, benadrukt Amid Faljaoui.
Economische column
Al jarenlang wordt ons verteld dat contant geld een overblijfsel is dat zal verdwijnen. Digitale betalingen zouden de toekomst zijn
En dan, plotseling, publiceert de Europese Centrale Bank deze week een officiële nota waarin wordt uitgelegd dat het toch verstandig is om tussen de 70 en 100 euro per persoon aan contant geld in huis te hebben, genoeg om drie dagen mee door te komen in geval van grote onrust.
Deze paradox is fascinerend: dezelfde Europese Centrale Bank die de digitale euro voorbereidt, raadt ons vandaag aan om toch een paar biljetten achter de hand te houden “voor het geval dat”. Deze ommezwaai is te verklaren door de recente crises, die hebben aangetoond dat wanneer de stabiliteit wankelt, iedereen, zonder uitzondering, zijn toevlucht neemt tot contant geld, tot papiergeld. Zo steeg de vraag naar bankbiljetten aan het begin van de Covid-19-pandemie met 140 miljard euro, drie keer meer dan in een normaal jaar. In april jongstleden, toen het Spaanse netwerk een enorme storing had, werden de geldautomaten bestormd, zelfs nadat de stroom was hersteld.
Contant geld: analoge steunpilaar van de financiële
Contant geld heeft twee eigenschappen die digitaal geld niet kan vervangen. Ten eerste is het praktisch: het werkt offline, wanneer al het andere stilvalt. Ten tweede heeft het een psychologisch effect: een biljet in je hand houden geeft een onmiddellijk gevoel van troost, een gevoel van controle dat geen enkele regel code in een bankapp kan bieden.
De aanbeveling van de ECB is vooral symbolisch. Ze erkent dat de financiële moderniteit nog steeds steunt op een analoge steunpilaar. Deze tegenstrijdigheid doet zowel glimlachen als zorgen baren. Want als de Europese Centrale Bank, de machtigste monetaire instelling van Europa, ons adviseert om contant geld bij de hand te houden, dan is dat omdat ze een storing, een cyberaanval of een vertrouwenscrisis niet als louter hypothetische scenario’s beschouwt, maar als reële mogelijkheden.
