Een miljoen jaar oude menselijke schedel die in China is gevonden, suggereert dat onze soort, de Homo sapiens, minstens een half miljoen jaar eerder is ontstaan dan we dachten, zo melden onderzoekers in een nieuwe studie. Ze beweren ook dat dit aantoont dat we veel langer dan we dachten naast andere verwante soorten, waaronder de neanderthalers, hebben geleefd.
Wetenschappers zeggen dat hun analyse ons begrip van de menselijke evolutie “volledig verandert” en, als ze gelijk hebben, ongetwijfeld een belangrijk hoofdstuk in onze geschiedenis zou herschrijven.
Maar andere deskundigen op een gebied waar veel onenigheid bestaat over ons ontstaan op aarde, zeggen dat de conclusies van de nieuwe studie aannemelijk zijn, maar verre van zeker.
De ontdekking, gepubliceerd in Science, een van ’s werelds belangrijkste wetenschappelijke tijdschriften, schokte het onderzoeksteam, dat bestond uit wetenschappers van een Chinese universiteit en het Natural History Museum in het Verenigd Koninkrijk.
Overslaan Meest gelezen en verder lezenMeest gelezenHet moment waarop tientallen deelnemers aan de Algemene Vergadering van de VN Netanyahu uitjoelden en de zaal verlieten toen de Israëlische premier het podium betrad“Ik verloor mijn geheugen bij een ongeluk en mijn tweelingbroer verborg voor mij dat ik seksueel was misbruikt om mij te beschermen”Waarom Panama het enige land in Latijns-Amerika is dat de Palestijnse staat niet erkentDubrovnik, de stad die liever geld verliest dan “vernietigd” te worden door massatoerisme
“Toen we het resultaat voor het eerst zagen, konden we het niet geloven. Hoe kon iets zo onwaarschijnlijk zijn?”, aldus professor Xijun Ni van de Fudan-universiteit, die medeverantwoordelijk was voor de analyse.
“Maar we hebben het keer op keer getest om alle modellen te controleren, met behulp van alle methoden, en nu hebben we vertrouwen in het resultaat en zijn we echt enthousiast.”
Bijschrift, De schedels werden ontdekt door een Chinees team in de provincie Hubei, in het midden van China, dat ze vergeleek met andere menselijke soorten.
Homo long
Toen wetenschappers de schedel, genaamd Yunxian 2, vonden, gingen ze ervan uit dat deze toebehoorde aan een vroegere voorouder, de Homo erectus, de eerste mensen met grote hersenen. Dit komt omdat hij ongeveer een miljoen jaar oud is, lang voordat men dacht dat er meer geavanceerde mensen waren ontstaan.
De Homo erectus evolueerde uiteindelijk en begon 600.000 jaar geleden te divergeren, wat leidde tot de neanderthalers en onze soort, de Homo sapiens.
Nieuwe analyse van Yunxian 2, beoordeeld door onafhankelijke deskundigen van het onderzoeksteam, suggereert echter dat het geen Homo erectus is.
Nu wordt aangenomen dat het een vroege versie is van Homo longi, een zustersoort met een ontwikkelingsniveau dat vergelijkbaar is met dat van de neanderthalers en de Homo sapiens.
Genetisch bewijs suggereert dat deze soort naast hen heeft bestaan, dus als Yunxian 2 een miljoen jaar geleden op aarde rondliep, volgens wetenschappers, dan deden vroege versies van de neanderthaler en onze eigen soort dat waarschijnlijk ook.
Deze verrassende analyse heeft de chronologie van de evolutie van mensen met grote hersenen drastisch veranderd door hun verschijning minstens een half miljoen jaar eerder te dateren dan eerder werd aangenomen, aldus professor Chris Stringer van het Natural History Museum, die als mededirecteur van het onderzoek optrad.
Hij beweerde dat er waarschijnlijk miljoenen jaren oude fossielen van Homo sapiens ergens op onze planeet bestaan, maar dat we die nog niet hebben gevonden
Bijschrift, De witte schedels zijn de vervormde originele fossielen en de grijze zijn replica’s die met de computer zijn gecorrigeerd.
De zoektocht naar bewijs
Er zijn twee manieren om de soort van een primitieve mens te identificeren en te bepalen wanneer deze op aarde leefde: door de vorm van de schedel te analyseren en door zijn genetische gegevens te analyseren.
In het geval van Yunxian 2 werden beide methoden gebruikt, en beide kwamen tot dezelfde conclusie.
Andere onderzoekers, zoals Dr. Aylwyn Scally, evolutionair geneticus aan de Universiteit van Cambridge, beweren echter dat beide methoden aanzienlijke onzekerheden met zich meebrengen.
“We moeten bijzonder voorzichtig zijn met tijdschattingen, omdat die erg moeilijk te maken zijn, ongeacht het bewijs dat wordt geanalyseerd, of dat nu genetisch of fossiel is”, zei hij.
“Zelfs met de grootste hoeveelheid genetische gegevens is het erg moeilijk om te bepalen wanneer deze populaties naast elkaar hebben bestaan, met een verschil van 100.000 jaar of zelfs meer”, voegde hij eraan toe.
Hij voegde eraan toe dat de conclusies van de professoren Ni en Stringer weliswaar aannemelijk waren, maar verre van zeker, en merkte op dat er meer bewijs nodig was om zekerheid te krijgen.
“Dat beeld is voor ons nog niet helemaal duidelijk, dus als de conclusies van dit onderzoek worden ondersteund door andere analyses, idealiter op basis van genetische gegevens, denk ik dat we steeds meer vertrouwen zouden krijgen”, verklaarde hij aan BBC News.
Het oudste bekende bewijs van de vroege Homo sapiens in Afrika dateert van 300.000 jaar geleden, waardoor het verleidelijk is om te concluderen dat onze soort zich eerst in Azië zou kunnen hebben ontwikkeld.
Volgens professor Stringer is er op dit moment echter onvoldoende bewijs om dat met zekerheid te kunnen zeggen, aangezien er ook menselijke fossielen in Afrika en Europa zijn die een miljoen jaar oud zijn en die in de analyse moeten worden meegenomen.
“Er is genetisch bewijs dat wijst op een nog vroegere verschijning van onze soort, die zich mogelijk heeft vermengd met onze afstamming, maar dit is nog niet bewezen”, verklaarde hij aan BBC News.
Deze vroegere chronologie betekent dat de drie menselijke soorten ongeveer 800.000 jaar lang naast elkaar op aarde hebben bestaan, veel langer dan eerder werd aangenomen, en mogelijk gedurende die tijd met elkaar in contact zijn gekomen en zich hebben vermengd.
De “grote drie”
Het vroegere ontstaan helpt ook bij het begrijpen van tientallen menselijke fossielen die dateren van 800.000 tot 100.000 jaar geleden en die wetenschappers moeilijk konden classificeren en plaatsen in de menselijke stamboom, de zogenaamde “intermediaire verwarring”.
Maar de vroege verschijning van de Homo sapiens, de Homo longi en de Neanderthalers lost het probleem duidelijk op. Dit betekent dat het nu mogelijk is om de moeilijk te classificeren fossielen te groeperen als subgroepen die behoren tot een van de “grote drie”, of tot hun meer primitieve voorouders, de Aziatische Homo erectus en de Homo heidelbergensis, aldus professor Ni.
“De menselijke evolutie is als een boom”, zei hij. “Deze boom had verschillende takken, en er waren drie nauw verwante hoofdtakken, die elkaar konden kruisen en bijna een miljoen jaar lang naast elkaar konden bestaan. Dit is dus een ongelooflijk resultaat.”
De schedel werd samen met twee andere schedels opgegraven in de provincie Hubei. Ze waren echter beschadigd en verpletterd, wat een van de redenen is waarom Yunxian 2 ten onrechte als erectus werd geclassificeerd.
Om ze in hun oorspronkelijke vorm te herstellen, heeft het team van professor Ni de schedels gescand en ze met behulp van computermodelleringstechnieken in hun oorspronkelijke vorm teruggebracht. Vervolgens heeft hij replica’s geprint met een 3D-printer.
Door ze te bekijken zoals ze waren, konden de wetenschappers ze herclassificeren als een aparte, meer geavanceerde menselijke groep.