Wetenschappers van de Britse Universiteit van Leeds waren verrast toen ze de gegevens van de CryoSat-satelliet analyseerden. Het blijkt dat er onder Antarctica veel meer meren zijn dan eerder werd gedacht.
Hoewel de ontdekking van de wetenschappers verheugend is, kampt Antarctica met een groot probleem. Het groeiende aantal toeristen en de uitbreiding van wetenschappelijke bases schaden de ecosystemen op Antarctica, zo blijkt uit een rapport dat is gepubliceerd op de website Nature Sustainability.
Onderzoekers uit Chili, Duitsland en Nederland hebben vier jaar lang een route van 2000 km in Antarctica afgelegd om de mate van vervuiling te beoordelen. Ze stelden vast dat in gebieden waar mensen verblijven, de concentratie van giftige metalen zoals nikkel, koper en lood momenteel tien keer hoger is dan veertig jaar geleden.
Onder Antarctica ligt een onderwaterland
Hoewel de ijskap van dit gebied enkele kilometers dik is, is al lang bekend dat er meren onder liggen. Die zijn helemaal niet zo klein – het grootste ervan, Wostok, heeft monsterlijke afmetingen: 250 km lang en 80 km breed.
Zoals hoofdauteur Sally F. Wilson in Nature Communications uitlegt, is onze kennis over subglaciale meren en de waterstroming tussen deze meren en de rest van het milieu beperkt. Dit komt doordat ze zich onder kilometers ijs bevinden.
De satelliet is in beweging gekomen
Britse wetenschappers gaven echter niet op: ze gebruikten gegevens van CryoSat, een satelliet van de Europese Ruimtevaartorganisatie. Deze satelliet houdt de oppervlakte en dikte van de ijskap in de gaten. Hydrologie en het vullen en leeglopen van het gebied zijn hierbij belangrijk.
De cycli van het vullen en leeglopen van meren onder gletsjers vormen een belangrijke dataset voor het maken van modellen van de ijskap.
“We hebben 12 opeenvolgende cycli van vullen en leeglopen waargenomen, wat neerkomt op een totaal van 48”, aldus Wilson.
Deze ontdekking heeft het aantal bekende gletsjermeren in Antarctica met meer dan de helft doen toenemen, tot 231. Door dergelijke verschijnselen te analyseren, krijgen onderzoekers steeds meer inzicht in de verschillende relaties tussen de ijskap en de rotsbodem of de oceaan en de atmosfeer.
Dit is belangrijk voor het begrijpen van de toekomstige stabiliteit van de ijskap en het voortbestaan van Antarctica. Dergelijke kartering kan de invloed op de dynamiek van het ijs kwantitatief bepalen en de voorspellingen voor de toekomstige stijging van de zeespiegel verbeteren.
