Het gebeurt niet vaak, maar sommigen hebben het geluk dat ze op straat lopen en een lekker briefje vinden. Stel je voor dat je een briefje van 50 euro vindt, het meeneemt en jezelf een klein cadeautje geeft, dat noemen we een meevaller, maar de wet noemt het anders.
Volgens het Nederlandse Burgerlijk Wetboek moet je als volgt te werk gaan als je geld of voorwerpen op straat vindt, zoals beschreven in artikel 5:5. Het artikel zegt dat het gevonden geld of voorwerp moet worden teruggegeven aan de vorige eigenaar, en als je de eigenaar niet kent, moet het geld worden overhandigd aan de lokale autoriteiten, zoals de politie of de gemeente.
Het doel is ervoor te zorgen dat verloren voorwerpen bij hun eigenaar terechtkomen. Als de eigenaar na een termijn van één jaar geen aanspraak heeft gemaakt op het voorwerp of het geld, wordt het eigendom van de gemeente. Na deze periode kan de vinder het voorwerp claimen. Hoewel dit de regel is, volgt het overgrote deel van de bevolking deze procedure niet wanneer het gevonden voorwerp geld is.
Als de eigenaar zich meldt, bepaalt het Burgerlijk Wetboek dat de persoon die het voorwerp heeft gevonden recht heeft op een beloning die doorgaans gelijk is aan 10% van de waarde van het voorwerp. Deze beloning kan worden verhoogd als de waarde bijzonder hoog is of het voorwerp van grote betekenis was voor de eigenaar.
Bij niet-naleving van de regelgeving grijpt het Wetboek van Strafrecht in dit soort situaties in via artikel 321, dat verduistering als een misdrijf aanmerkt. Dit artikel stelt sancties vast voor degenen die zich eigendommen of geld toe-eigenen zonder te proberen deze terug te geven of aan de bevoegde autoriteit te overhandigen.
Volgens artikel 321 kunnen degenen die ten nadele van een derde zich goederen of geld toe-eigenen zonder te proberen deze terug te geven of aan de bevoegde autoriteit af te geven, een geldboete krijgen of een gevangenisstraf tot drie jaar als de waarde van het goed meer dan €570 bedraagt. Bij lagere waarden kan een geldboete of gevangenisstraf tot één jaar worden opgelegd.
Het Nederlandse strafrecht hanteert ook bijzondere bepalingen voor de verduistering van voorwerpen met culturele, wetenschappelijke of historische waarde, waarbij strengere straffen kunnen worden opgelegd ongeacht de geldwaarde van het voorwerp.
